Time in a bottle:
Dat we meer tijd zouden krijgen bleek een illusie, maar het verschijnsel tijd blijft fascineren. We kunnen er geen invloed op uitoefenen, al is er binnen de Sience Fiction literatuur veel geëxperimenteerd met ‘tijdreizen’ en de perspectieven die dat biedt. Ik heb vaak in mijn groepen vijf met de kinderen wat gefilosofeerd over het fenomeen ‘tijd’. Als je in de gelegenheid bent, stel je kinderen dan eens de vraag: ‘Wat is tijd?’ Na een poosje kom je met je klas tot de conclusie, dat je ‘tijd’ niet kunt wegen, vastpakken, ergens in doen, opsparen of kan versnellen en vertragen. Tien tegen één komt het gesprek op ‘de klok’. Want dat kennen kinderen uit de omgeving. In de klas hangt een klok, op het digibord wordt de tijd weergegeven, zoals ook op de computer en thuis op de magnetron, DVD/blue ray, radio, mobiel etc. Een leuk experiment met kinderen is het volgende: Vraag een kind om twee uur hoe laat het is. Zet de klok op de tijd die het eind van de schooldag markeert, b.v. 15.00uur. Vraag een ander kind: ‘Hoe laat is het nu?’, terwijl je naar de klok wijst. Je hoopt natuurlijk dat het antwoord ‘drie uur’ zal luiden, want dan kun je bij de deur gaan staan en ieder nog een prettige dag wensen. Wat je hebt bereikt is, dat je de kinderen hebt laten zien dat een klok een hulpmiddel is om de verstreken tijd te registreren, maar verder geen enkele invloed heeft op het verschijnsel tijd.
De enige situatie die ik mij kan indenken waarin ‘tijd’ beïnvloed kan worden, is het scheppen van virtuele werkelijkheid, maar dan heb je het wel over virtuele tijd. Een filmregisseur die na een scene niet tevreden is, kan de scene over laten doen, een dirigent kan tijdens de repetitie de musici vragen om nog eens bij de zoveelste maat te beginnen. Dit is binnen de reële tijd (helaas?) geen optie. Ik moet dat vraagteken even toelichten. In ons westers concept van ‘managen’ is tijd een enorme spelbreker! Terwijl er principieel niet onderuit te komen is dat ‘tijd’ een belangrijke factor is binnen processen, is dat de enige factor die niet te beïnvloeden is. De zoektocht naar de ‘steen der wijzen’, de tijd manipuleren, biedt weinig tot geen uitzicht op succes. Maar ‘tijd’ is wel bepalend voor de planning. We zien dat in SMART geformuleerde doelstellingen, immers, de ‘t’ staat voor ‘tijdgebonden’. Pleitbezorgers vóór deze benadering zullen wellicht aandragen, dat, na evaluatie van het plan, een nieuw tijdstraject kan worden uitgezet, maar ja, zo blijf je achter de feiten aanhollen.
‘Onderwijs’ zou volkomen maakbaar zijn als wij over voornoemde ‘steen der wijzen’ - manipulatie van ‘tijd’- zouden beschikken. Stel je even de situatie voor: een klaslokaal gevuld met kinderen en een leerkracht, maar ook een ‘onderwijsregisseur’. De leerkracht geeft instructie en opeens klinkt er een stem die roept: ‘Stop!!’ Ogenblikkelijk ‘bevriezen’ alle kinderen, zitten roerloos als op een videoweergave die is stilgezet. De regisseur benadert de leerkracht; geeft aanwijzingen en roept ‘actie!’ En de leerkracht begint zijn instructie opnieuw. Deze procedure herhaalt zich tot het gewenste leereffect, de optimale opbrengst, bereikt is. Een tien met een griffel en een pluim van de inspecteur valt de leerkracht ten deel. Dit is de ultieme droom van de manager.
P.S.
Ik begon met de eerste regel van een lied, ik sluit ook met een eerste liedregel af en wel van Marco Borsato: ‘De meeste dromen zijn bedrog’.
Ik begon met de eerste regel van een lied, ik sluit ook met een eerste liedregel af en wel van Marco Borsato: ‘De meeste dromen zijn bedrog’.
Reacties
Een reactie posten