Schijn of werkelijkheid?
Slavoj Žižek , spraakmakend filosoof volgens de achterflap, laat zich in zijn boek ‘Welkom in de woestijn van de werkelijkheid’, nogal kritisch uit over de politieke ontwikkelingen in het Westen na de aanslagen van 11 september 2001. Dat is echter niet de insteek van deze bijdrage. Wat mij intrigeerde was de titel van het eerste hoofdstuk. Die luidt: “Passies voor het reële, passies voor de schijn”. In dit hoofdstuk schetst Žižek de ontwikkeling van de passie voor een (utopische) betere toekomst, gedragen door bevlogen idealen en wetenschappelijke projecten in de negentiende eeuw naar de realistische blik van de twintigste eeuw, die ernaar streefde: “het ding zelf tevoorschijn te brengen, een onmiddellijke verwerkelijking van de Nieuwe Orde waarnaar men zo verlangde”. (11) Kern van zijn betoog is dat het wachten op betere tijden is vervangen door het – desnoods met geweld – maken van betere tijden. En dat proces wordt gevoed door de aangehangen ideologie; wat revolutionair elan