De wortel aan de stok
Het zal begin jaren tachtig van de vorige eeuw geweest zijn, dat bij mij voor het eerst een verschil opviel tussen hoe ik als leerkracht tegen het onderwijs aankeek en hoe de samenleving dat deed. In de media verschenen met enige regelmaat berichten als zou het met het onderwijs niet al te best zijn. Inderdaad, de roep om kwaliteitsverbetering begon te klinken. De vraag die bij mij boven kwam drijven luidde min of meer: ‘Hoe meet je nu onderwijsrendement?’ Is het te kwantificeren zoals het aantal afgelegde kilometers op de fiets? Het was in die tijd dat het tot mij doordrong dat er buiten het onderwijs een visie vigeerde als zou het een mechanisch proces zijn, te vertalen in een doel/middel verhouding. Een leerkracht is in deze visie in staat om elk kind elke onderwijsinhoud bij te brengen, zoals een meubelmaker meubels maakt. De onderwijsgevende geeft onderwijs en als hij zijn vak verstaat, heeft het kind geleerd wat het is onderwezen. Ik noemde dat het congruentiemodel: input =out