Boekje!
Meneer Pilon
was een keurige verschijning. Immer gekleed in blauwe blazer en grijze pantalon en nooit zonder stropdas. Hij
doceerde pedagogiek op de kweekschool waar ik studeerde. Dat deed hij aan de
hand van aantekeningen in een zeer precies handschrift. Ook het bordwerk blonk
uit in verzorgdheid; een voorbeeld voor ons allen. Slechts één maal heb ik hem
op een frivoliteit betrapt; het vertellen van een anekdote:
Een oude, zeer ervaren onderwijzer,
hanteerde als ordemiddel een boekje. Dat lag in een kast achter in de klas. Ernaast
lag een potlood met scherpe punt. Bij de geringste ordeverstoring of wat daar
op leek, begaf hij zich naar de kast; nee, hij hoefde alleen maar in de
richting ervan te kijken, of het onheil was in de kiem gesmoord. Want de schande
dat je naam door de meester in het boekje werd geschreven was niet te overzien.De
jonge kwekeling (stagiaire)die bij hem in de klas was had daar vol bewondering
kennis van genomen. Toen hij, eenmaal afgestudeerd was en de scepter zwaaide over
een eigen klas, introduceerde hij ook zo’n boekje. Met als gevolg dat het in
zijn klas binnen twee weken een sport was geworden om in het boekje te komen.
Waarmee
meneer Pilon maar wilde zeggen dat wat bij de één een probaat middel is, dat
voor de ander niet wetmatig ook zo hoeft te zijn.
De Amerikaan Doug Lemov ontdekte dat
bepaalde leraren succescol waren doordat ze specifieke technieken toepasten.
Hij verzamelde er 49 om de vaardigheden van de leraren te verbeteren. Zo vermeldt “Schooljournaal 34”. Er is een heel artikel
aan gewijd, waarin het project: “Teach like a champion” sterk wordt aanbevolen. Maar alleen het
naleven van de technieken is niet voldoende. Er moet ook gecoached worden:
‘De coaching bestaat uit klassenconsultaties, video-opnames en intervisiebijeenkomsten. Hieruit maak ik op dat de technieken van Lemov er behoorlijk stevig ingeheid worden. Bovendien gaat het ook om de mindset, volgens een coach.
‘De coaching bestaat uit klassenconsultaties, video-opnames en intervisiebijeenkomsten. Hieruit maak ik op dat de technieken van Lemov er behoorlijk stevig ingeheid worden. Bovendien gaat het ook om de mindset, volgens een coach.
Op Youtube
zijn wat instructiefilmpjes te zien. Het doet mij denken aan “Coöperatief
onderwijs” met hier en daar wat gedragsmodificerende trekjes. In Amerika heeft
de methode succes, maar een officieel
onderzoek is er nog niet, maar uit de scores van de staatstesten blijkt dat de
kansarme leerlingen het sinds de inzet van de technieken het beter doen dan hun
leeftijdsfnoten uit kansrijkere milieus. Bij gebrek aan onderzoek aannemen
dat dit verschil aan die technieken moet worden toegeschreven is wel erg kort
door de bocht. Ik neem aan dat de teams die hiermee aan de slag gingen heel
bewust bezig waren. En dat alleen al, ongeacht de aard van de veranderingen of
de technieken kan invloed uitoefenen. Ik denk hierbij aan het zogenaamde
Hawthorne effect.[1]
Als referentiepunt wordt in het artikel melding gemaakt van ‘scores van
staatstesten’. Die hebben wij in Nederland (nog) niet, maar ze zijn een gesel
voor het Amerikaanse onderwijs. In 2002 is in de V.S. een nieuwe onderwijswet
in werking getreden onder de ronkende naam: ‘No
Child left Behind’.[2]
Scholen ( en leerkrachten) worden snoeihard afgerekend bij tegenvallende
resultaten. In dit licht moeten technieken als die waarvan hier sprake is m.i.
worden bezien. Geboren uit pure noodzaak om aan de voorwaarden van het beleid
te voldoen. Als dit de toekomst van het onderwijs is: zet willekeurig wie met
een instructieboek voor de klas en het succes is verzekerd, dan hebben we het
over MacOnderwijs.
Ik zou tot
slot een 50ste techniek willen toevoegen, indachtig meneer Pilon:
Blijf jezelf en doe wat jouw hart je ingeeft in jouw eigen, specifieke
situatie.
P.S. Laat je
door anderen inspireren, maar imiteer ze niet!
Reacties
Een reactie posten